Kütahyalı el sanatları ustası Kamuran Değer’in fosil parçaları ve damla kehribar kullanarak ürettiği tespihler koleksiyon meraklılarından alıcı buluyor.
Çiniciler Çarşısı’nda 9 yıldır tespih ustalığı yapan 42 yaşındaki Değer, internetten izlediği videolar ve deneme yanılma yöntemiyle öğrendiği tespih üretiminin mesleği haline geldiğini söyledi.
Ağaç dahil çeşitli malzemelerin yanı sıra ağırlıklı olarak fosillerden tespihler yaptığını belirten Değer, “Filin atası olarak bilinen mamut fosilleri, milyonlarca yıllıktır. Bu fosilin kemikleriyle yapılmıyor, sadece diş bölümüyle tespih yapılıyor. Mamut dişi kütlesel olarak ağaca benzer ama elinize aldığınız zaman çok ağırdır. Tespih yapımında mamut dişinin sadece iç kısımlarını kullanıyorum.” diye konuştu.
Değer, mamut fosillerinin genellikle Avrupa’nın kuzey ülkelerindeki buzullardan getirildiğini aktardı.
Damla kehribardan da tespihler yaptığını anlatan Değer, “Bu kehribar, Dominik kehribarı diye de biliniyor. Dünyada tek kehribar çeşidi olan bu fosilden de tespihler yapıyorum. Bu kehribar sene olarak bakıldığında daha yaşlı olan kayalardır. Çam reçinesinin toprakla bütünleşerek milyon sene geçmesiyle oluşan taşlaşma sonucu oluşan fosillerdir. Bu fosilleri alarak Türk tespih sanatına uygun tespihler yapıyorum.” bilgisini verdi.
“Aynı tespihi isteyenler olduğu zaman bile aynısını yapamıyorum”
Kamuran Değer, doğal malzemelerden yapılan tespihlere insanların daha çok ilgi gösterdiğini ifade etti.
Ürettiği tespihlerin yapım aşamasının kullanılan malzemeye göre 3 gün ila 2 ay sürdüğünü vurgulayan Değer, şöyle devam etti:
“Kullandığım malzemenin ilk önce kesim aşaması var. Daha sonra da yuvalama aşamasına girer. Milimetrik olarak çalıştığım için kesimlerde hata yapmamam gerekiyor. Çünkü usta işi tespih yaptığım için her şeyin milimetrik gitmesi gerekiyor. Ardından delim aşaması var. Bunları da yaptıktan sonra tespihin habbelerini tek tek elimde işliyorum.”
Her tespih ustasının bir tarzının olduğunu aktaran Değer, imal ettiği tespihlerin 7 şifreli olduğu ve bunlarda kendi imzasını taşıyan 7 işaret bulunduğunu dile getirdi.
Tespih yapmaktan büyük keyif aldığını belirten Değer, “Bu duygu benim içime düşeli 9 sene oldu. Bu işi gerçekten severek yapıyorum. Yaptığım tespihler dünyada tektir. Aynı tespihi isteyenler olduğu zaman bile aynısını yapamıyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Değer, ürettiği tespihleri Türkiye’nin yanı sıra Almanya, Hollanda, Belçika, ABD ile Kuveyt, Katar gibi Arap ülkelerinden koleksiyonerler tarafından alındığını kaydetti.
En büyük hayallerinden birinin kişisel tespih sergisi açmak olduğuna değinen Değer, “Ünlü tespih ustaları Galip Usta, Fildişici Burhan Usta, Mevlanakapılı Mahmut Usta gibi eserler bırakmak istiyorum.” ifadesini kullandı.
