Yani mahkemelerin iş ve çalışma yaşamı davaları başta olmak üzere hemen hemen her davada başvurduğu uzmanlık işi bu. Bilirkişilik için 25 yaşını doldurmak ve en az 5 yıllık mesleki deneyime sahip olmak şart.
Bilirkişilik ile ilgili her yıl yeni alım yapılıyor. Adalet Bakanlığı’nın duyurusuna göre bu yıl için bilirkişi alımları başladı. Başvurular, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden 28 Şubat’a kadar yapılabilir.
Elektronik imza ile ‘bilirkisi.uyap.gov.tr/main/bilirkisi/giris.jsp’ adresinden sisteme giriş yapılarak ilk defa müracaat edecekler ‘başvuru yap’, mevcut listelerde yer alan bilirkişiler ise ‘yenileme talebi gönderme’ menüsünden işlemleri gerçekleştirebilir.
Bilirkişiler; raporunda çözüm uzmanlığı, özel ya da teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında bir açıklama yapmaz ve hukuki bir değerlendirmede bulunamaz. Kendisine tevdi olunan görevi yerine getirmekle yükümlüdür. Görevi kısmen ya da tamamen bir başka kişiye devredemez.
Kendisine tevdi edilen bilgi ve belgelerin, öğrendiği sırların gizliliğini sağlamakla görevli olan bilirkişi, bu gizliliği görevi sonlandıktan sonra da sağlamalıdır. Aynı konuda bir kez rapor alabilir. Fakat raporda mevcut olan bir eksiklik durumu söz konusu ise bu eksikliğin ya da belirsizliğin giderilmesi için ek rapor talebinde bulunabilir.
Bilirkişilik başvurusu için en fazla 3 temel uzmanlık alanı ve seçilen temel uzmanlık alanları altında en fazla 3 alt uzmanlık alanı seçim sınırı bulunuyor. İlk kez bilirkişilik yapacak olan ve başvurusu kabul edilenler 24 saat eğitime tabi tutuluyor.
Bir bilirkişiye yılda ortalama 300 dosya verilebiliyor. Dosya başına en az 290 lira, en fazla ise 770 lira ödeniyor. Yılda 300 dosyaya bakan bilirkişinin kazanacağı para yılda 87 bin lira ile 231 bin lira arasında, ayda ise 7 bin 250 lira ile 19 bin 250 lira arasında değişiyor.
Sulh ve icra davalarında bir dosya için ücret 290 lira iken, iş ve kadastro ile ilgili davalarda 385 lira, asliye hukukta 480 lira, ağır cezada 580 lira, bölge adliye ve idaredeki davalarda 610 lira, Yargıtay ve Danıştay’daki davalarda ise 770 lira. Ancak hakim işin önemine göre bu ücreti takdir yetkisini de kullanarak artırabiliyor. Dosya sayısı uyuşmazlığın yaşandığı alanla paralel değişiyor.
İlk defa bilirkişilik yapacak olanların başvurmaları dışında, mevcut bilirkişilerin de her yıl yenileme başvurusu yapmaları gerekiyor. Mevcut bilirkişiler için burada önemli bir ayrıntı var; 2022 yılı ‘bilirkişilik başvuru ilanına’ göre bilirkişi listesindeki kaydının yenilenmesini talep edenlerin, yeni dönemde kayıtlı olmak istedikleri uzmanlık alanlarını da seçerek taleplerini ‘yenileme talebi gönderme’ menüsünden göndermeleri şart. ‘Bölge kuruluna evrak gönder’ menüsünden gönderilen yenileme talepleri dikkate alınmayacak.
TC vatandaşı olmak gerekiyor. Yaş 25 ve üzeri olmalı. En az 5 yıllık mesleki deneyime sahip olunmalı. Herhangi bir suç kaydı bulunmamalı. Meslekten atılmamış olmalı. Kendi isteği dışında bir bilirkişi listesinden çıkarılmamış kişiler alınıyor. Başka bir adalet komisyonunun listesinde kayıtlı olmamak gerekiyor.
